Analiza porównawcza oszczędności wynikających z montażu mikroinstalacji została przeprowadzona dla trzech wariantów.

Wariant I – według przepisów obowiązujących w ustawie o OZE z 20 lutego 2015 r.,   które mówią o net-meteringu energii i sprzedaży nadwyżki po 100 proc. cenie energii na rynku konkurencyjnym. W ten sposób rozliczane są mikroinstalacje w I połowie 2016 r.

Wariant II – jest to wariant hipotetyczny, oparty na poprawkach posła Bramory, tj. na taryfach gwarantowanych (FiT), uwzględniający priorytet net-meteringu przed FiT. Oznacza to, że w ramach FiT rozliczana jest nadwyżka energii wprowadzona do sieci OSD (operator systemu dysrtrybucyjnego) pozostała po bilansowaniu.

Wariant III –według przepisów po nowelizacji ustawy o OZE, tj. opust energii dla instalacji w przedziale do 40 kW w proporcji 1:0,7. Oznacza to, że prosument wprowadzając do sieci 10 MWh będzie mógł w ramach opustu odebrać 7 MWh.

Odbiornikami prądu są lodówka, zamrażarka, kuchnia elektryczna, piekarnik, zmywarka, pralka, drobny sprzęt AGD, telewizor, radio, komputery, oświetlenie itp. W domu nie korzysta się z pompy ciepła, klimatyzacji, elektrycznych podgrzewaczy wody, pieców akumulacyjnych. Nie zainstalowano również dodatkowych urządzeń zwiększających zużycie własne typu bufory ciepła, baseny itp.

Mikroinstalacja pv to on-grid, produkująca tyle energii, ażeby pokrywała ilościowo zapotrzebowanie gospodarstwa domowego. Dla wariantu III energia pobrana będzie w całości rozliczona w ramach opustu. Dla wariantów I i II, po bilansowaniu, do sieci zostaną wprowadzone nadwyżki.

Mikroinstalacja 5 kWp produkuje rocznie 5 MWh energii. Zużycie własne na poziomie 2 MWh czyli 40 proc., pozostałe 3 MWh są wprowadzone do sieci OSD.

Wariant I – zużycie własne – 2 MWh, energia rozliczona w ramach bilansowania energii – 2 MWh, sprzedaż nadwyżki 1 MWh.

Wariant II – zużycie własne – 2 MWh, energia rozliczona w ramach bilansowania energii – 2 MWh, sprzedaż nadwyżki w ramach FiT – 1 MWh.

Wariant III – zużycie własne – 2 MWh, energia wprowadzona do sieci 3 MWh, co oznacza, że prosument jest upoważniony do odbioru w ramach opustu 2,1 MWh. Zużycie własne i odbiór w ramach opustu pokrywa 100% potrzeb gospodarstwa.

Do rozliczeń przyjęto finansowanie kapitałem własnym inwestora. Koszty kapitału własnego określono metodą stopy dochodu z 10-letniej lokaty bankowej (2 proc.).Cena jednostkowa 1 kWp – 5500 zł. Jest to realna, detaliczna cena mikroinstalacji z wyposażeniem wymaganym przez OSD. Cena ta pozwala instalatorom, kupującym elementy instalacji w hurcie, osiągnąć marże na poziomie 20-30 proc. Sumaryczny koszt instalacji wynosi 32.200 zł.

Dla przejrzystości rozliczeń założono, że w rozpatrywanym okresie mikroinstalacja nie ulega degradacji. Koszty serwisowania wynoszą 0 zł. Ceny energii są stabilne. Gospodarstwo domowe korzysta z taryfy G11 (podstawowa taryfa dla odbiorców indywidualnych).

Poniższa tabela przedstawia oszczędności, jakie pozwala uzyskać mikroinstalacja pv w poszczególnych wariantach.

tab. panele-fotowoltaiczne.pl

Z powyższej tabeli wynika, że wsparcie w postaci FiT i opustu 1:0,7 są dla wskazanej instalacji identyczne. Okres zwrotu wynosi około 14 lat. Jest on jednoznacznie zależny od ceny jednostkowej kWp i od kosztów finansowania.

Zaletą opustu jest stabilność współczynnika i w konsekwencji nadążanie oszczędności za zmianą cen energii i dystrybucji. W przypadku net-meteringu i taryf gwarantowanych wzrost cen dystrybucji i opłaty jakościowej w 100 proc. przenosiłby się na wzrost kosztów zakupu energii.

Stawka FiT 0,65 zł/kWh była stawką maksymalną i z dużym prawdopodobieństwem w kolejnych latach byłaby korygowana w dół. To przemawia na korzyść opustu. Dla omawianej mikroinstalacji rozwiązanie ze znowalizowanej ustawy o OZE (opust 1:0,7) jest najlepsze.

Warto zwrócić uwagę na 15-letni okres wsparcia zapisany w ustawie. Po jego zakończeniu zakończeniu prosument traci możliwość rozliczenia pobranej energii w ramach opustu. Oznacza to nic innego, jak oddawanie sprzedawcy zobowiązanemu (SZ) nadwyżki energii, której prosument nie może skonsumować na potrzeby własne.

A jak wyglądałaby sytuacja, gdyby prosument nie finansował inwestycji w panele pv kapitałem własnym? Tę opcję przedstawia poniższa tabela.

tab. panele-fotowoltaiczne.pl

Trzeba jednak pamiętać, że dla domów wyposażonych w pompę ciepła, klimatyzację, czy CO lub/i elektryczne podgrzewanie ciepłej wody użytkowej następuje zwiększenie konsumpcji energii elektrycznej do poziomu 10-15 MWh/r. Wymaga to montażu większych instalacji 15-20 kWp i tym samym oddzielnej analizy stopy zwrotu.

Oprac. Ewa Grochowska

Tekst jest opracowaniem artykułu autorstwa Czarka Uniewicza, który został opublikowany pod tym linkiem.

Komentuje Rafał Matlak z firmy KLIMATERM - Matlak:

-    Analiza zawiera wiele prawidłowych założeń, ale do warunków sprzed 3 lat. Obecnie domy energooszczędne lub modernizowane są wyposażone w systemy komfortu życia, takie jak deszczownice (a więc większe zużycie wody), klimatyzację, sprzet agd, rolety itp.

Jeśli podane wyliczenia odniesiemy do założenia off grid, to trzeba znaleźć system który wyprodukuje energię zarówno latem, jak i zimą, czyli nie potrzebujemy w lecie produkcji prądu przewyższającego nasze zużycie, bo jest to nieopłacalne (w przypadku paneli poli- i monokrystalicznch). Potrzebujemy natomiast w zimie uzyskać energie ze światła rozproszonego -  panele cienkowarstwowe mają lepszą sprawność w tym okresie. Ich sprawność spada w lecie, ale i tak jest ona wystarczająca na nasze potrzeby.

Sztuką jest tak dobrać system, aby całą energie wykorzystać w zależności od zmian pogody i konsumpcji energii.